کاربرد و نقش هستان‌شناسی در نظام‌های بازیابی اطلاعات زیست‌پزشکی

Authors

  • حاجی زین العابدینی, محسن دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • رداد, ایرج دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، استادیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران
  • عالیشان کرمی, نادر دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران
  • قاضی میرسعید, سید جواد دکترای کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشیار دانشکده پیراپزشکی و عضو مرکز تحقیقات مدیریت اطلاعات سلامت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
Abstract:

مقدمه: هستان‌شناسی‌ها کیفیت بازیابی اطلاعات را افزایش می‌دهند؛ بنابراین شناخت بیشتر فرآیند ساخت هستان‌شناسی‌ها و کاربرد آن‌ها در نظام‌های بازیابی اهمیت می‌یابد. هدف این مطالعه بررسی کاربردها و روش ساخت هستان‌شناسی‌هایی است که در نظام‌های بازیابی اطلاعات زیست‌پزشکی مبتنی بر هستان‌شناسی به کار رفته‌اند. روش: این پژوهش مروری از نظر روش مطالعه کتابخانه‌ای با رویکرد تحلیلی است. بازیابی اطلاعات مرتبط با موضوع پژوهش از پایگاه‌های اطلاعاتی پاب‌مد، اسکوپوس و وب‌آوساینس بدون محدودیت زمانی با استفاده از کلیدواژه‌های "Ontology-based biomedical Information Retrieval"، " Information Retrieval"،"Biomedical Information Retrieval"، "Ontology engineering"، "Ontology construction"، "Biomedical Ontology"  و "Ontology building"انجام شد. 5 مقاله که به معرفی یک نظام بازیابی اطلاعات زیست‌پزشکی می‌پرداختند و در ذخیره یا بازیابی اطلاعات آن‌ها از هستان‌شناسی استفاده می‌شد، بررسی شدند.  نتایج: مطالعات در زمینه بازیابی اطلاعات زیست‌پزشکی مبتنی بر هستان‌شناسی که از سال 2004 آغاز شده به یک کشور محدود نمی‌شوند. به طور کلی هدف استفاده از هستان شناسی‌ها استفاده از فراداده‌های معنایی است. اکثر مطالعات سعی دارند هستان شناسی‌های خاص خود را تولید کنند؛ اما استفاده‌ مجدد از هستان‌شناسی‌های پیشین یک الویت است. مواد اولیه تولید هستان‌شناسی متون مرتبط با حیطه موضوعی است. هستان‌شناسی‌های مورد بررسی به صورت متمرکز تولید شده‌اند و از رویکردهای گروهی غیرمتمرکز استفاده نشده است. نتیجه‌گیری: هدف اصلی نظام‌ها برای به کارگیری هستان‌شناسی‌ها استفاده از آن‌ها برای تولید فراداده‌های معنایی برای کمک برای استدلال ماشینی است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازخورد و نظامهای بازیابی اطلاعات

ازخورد یا (فیدبک) که در بسیاری از علوم فیزیکی و اجتماعی مفهوم زیربنائی داشته و از جایگاه ویژه ای برخوردار است، در فرآیند بازیابی اطلاعات نیز عنصری بسیار اساسی در تسهیل ارتباط بین استفاده کنندگان و نظام های بازیابی اطلاعات محسوب می گردد. این مقاله ضمن ارائه تصویری کلی از دو مقوله بازخورد و بازیابی اطلاعات در وجوه مختلف، به منظور تبیین نقش بازخورد در بازیابی اطلاعات2 به بحث پیرامون الگوها و دیدگا...

full text

رویکردهای ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات: پس‎زمینه و چشم‎انداز پیش‎رو

این نوشتار با نگاهی گذرا به سیر تکاملی نظامهای بازیابی اطلاعات و ارزیابی آنها، انواع ارزیابی در این نظامها را از هم تفکیک و  به طور مفصل‎تر دربارة رویکردهای موجود در ارزیابی عملکرد نظامهای بازیابی، بحث کرده است. با نقد هرکدام، مدلی ترکیبی با رویکردی نظری - تصمیمی از «وانگ و فورگیونه» را معرفی می‌کند و در پایان نتایج و پیشنهادهای خود را ارائه ...

full text

اینفوکریستال‌ها و کاربرد آنها در بازیابی اطلاعات

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی کاربرد مصورسازی اطلاعات، به‏ویژه فن اینفوکریستال، در فرآیند بازیابی اطلاعات، مصورسازی پرس‏وجوهای وزنی، و فضاهای برداری است. رویکرد/روش پژوهش: پژوهش حاضر با روش مطالعه منابع اطلاعاتی مرتبط با بازیابی اطلاعات، مصورسازی اطلاعات، و بررسی تأثیر مصورسازی به‏ویژه فن اینفوکریستال در تحلیل راحت نتایج جست‏وجو می‏باشد. یافته‏ها: مصورسازی اطلاعات، از توانایی دیداری انسان در تشخ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 4

pages  327- 340

publication date 2018-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023